Muhasebe Hesap Kodları Nelerdir? Muhasebe Kodları ve Anlamları

Muhasebe kodları, muhasebe departmanında çalışmakta olan kişilerin en fazla ilgilendiği konulardan birini teşkil etmektedir. Muhasebe hesap kodları, çalışanların sorumluluğunda olan pek çok işin daha hızlı ve pratik bir şekilde yürütülmesine olanak tanıyan kodlardır.

Söz konusu kodlar, bu konuya yabancı olan kişiler için hiçbir anlam ifade etmemektedir. Ne var ki muhasebe çalışanları için muhasebe kodları belirli anlamlar içermektedir. Nitekim bu kodlar, çalışma temposu içinde oldukça büyük bir gerekliliktir ve çalışanları kurtarıcı nitelik taşımaktadır.

Muhasebe Hesap Kodlarının İşlevleri Nelerdir?

Muhasebe, küçük ya da büyük ölçekli olup olmaması fark etmeksizin her işletmenin sahip olduğu bir departmandır. Kimi işletmeler muhasebe departmanına çok büyük yatırımlar yaparken kimi işletmeler de bunu basite indirgeyerek hiç önemsememektedir. Ne var ki muhasebe alanı, bir işletmenin en önemli yapı taşını teşkil etmektedir. Buna dayanarak da işletmelerin muhasebe için gerekli düzenlemeleri yapması oldukça önemlidir.

Muhasebe departmanından sorumlu çalışanın finansal verileri;

• Kaydetme,
• Sınıflandırma,
• Raporlama,
• Analiz etme gibi dört temel görevi bulunmaktadır.

Bu görevler yerine getirilirken bazı muhasebe kodlarından faydalanıldığı bilinmektedir. Söz konusu kodların ise belli başlı bazı işlevleri bulunmaktadır. Bunları şu şekilde açıklamak mümkündür:

• Zamanla oldukça fazla sayıda veri girişi sağlanmış olacağı için muhasebe çalışanlarının verileri ayırt etmesini kolaylaştırır.
• İş birliğinde olunan farklı muhasebe çalışanlarının aktarmayı istediği verilerin, aynı muhasebe kodları üzerinden kolaylıkla anlaşılmasını sağlar.
• Kısa sürede pek çok sayıda veri girmek ile mükellef muhasebe çalışanlarına pratiklik ve hız kazandırır. Bu sayede zamandan da tasarruf edilmesini sağlar.
• Çok sayıda veri girişinden kaynaklı olarak ortaya çıkması muhtemel bilgi karmaşasının önüne geçilmesini mümkün kılar.

Görüldüğü gibi zaman zaman çok basite indirgenen ve önemsenmeyen muhasebe kodlarının birbirinden farklı işlevi bulunmaktadır. Bu işlevsellik sayesinde, yürütülmesi istenen işler daha kolay ve en önemlisi hatasız bir şekilde gerçekleştirilebilmektedir.

Muhasebe Kodları Ne Tür Bir Sistematik Mantık İçermektedir?

Muhasebe alanıyla ilgilenen pek çok insan iyi bilir ki muhasebe kodları rastgele sayıların bir araya getirilmesiyle oluşturulmamaktadır. Bu kodların her muhasebe çalışanı tarafından aynı şekilde anlaşılır olması gerekmektedir. Buna dayanarak belirli bir sistematik mantığı içererek oluşturulmaktadır. Dolayısıyla söz konusu muhasebe kodlarının genelgeçer kodlar olduğunu, yeterince açıklık içerdiğini ve hataya düşme olasılığını en aza indirgediğini söylemek mümkündür.

Üç haneden oluşan kodların nasıl bir sistematik mantık çerçevesinde oluşturulduğu ise şu şekilde açıklanabilir:

• Oluşturulan muhasebe kodunun başındaki ilk rakam, hesap sınıfını ifade etmektedir.
• Aynı muhasebe kodunun ikinci sıradaki rakamı, hesap grubunu ifade etmektedir.
• Yine muhasebe kodunun son sıradaki, yani üçüncü rakamı ise büyük defter hesabını ifade etmektedir.

Muhasebe kodlarının mantığını anlamak için yalnızca bu bilgiler elbette yeterli değildir. Nitekim kodların başında bulunan ilk rakam da kendi içinde farklı anlamları teşkil etmektedir. Bunlar şu şekilde ifade edilebilir:

• Eğer muhasebe hesap kodunun başında yer alan rakam 1, 2, 3, 4 ya da 5 rakamlarından biri ise bu, kodun bilanço hesabına dair olduğunu ifade etmektedir. Yani bu rakamlardan biriyle başlanan kod ile işlenen veri, bilanço hesabına işlenmektedir.
• Eğer muhasebe hesap kodunun başında yer alan rakam 6 ise bu kod, gelir tablosuna dair olduğunu; işlenen verinin gelir tablosuna yönelik işlendiğini ifade etmektedir.
• Muhasebe hesap kodunun başındaki rakam 7 ile başlıyor ise bu kod, gider hesaplarını ifade etmekte ve işlenen verinin buna yönelik olduğunu ifade etmektedir.
• Muhasebe hesap kodunun başındaki rakam 9 ise de bu kod, nazım hesaplarına yönelik olduğunu ifade etmektedir. Bu hesaplar da tali hesap olarak ve bilgi maksadıyla kullanım görmektedir.

Görüldüğü gibi sayılardan oluşan bu muhasebe kodları, bir dizi sistematik mantığa göre oluşturulmaktadır. O nedenle muhasebe çalışanlarının bu konuda yeteri kadar bilgi sahibi olması ve deneyim kazanması gerekmektedir.

Günümüzde Taxation İstanbul gibi nitelikli ve saygın finansal danışmanlık şirketleri bulunmaktadır. Taxation İstanbul, finansal hizmet veren pek çok firmaya şirket kurmak, yönetim danışmanlığı, kurumsal eğitim gibi konularda destek sunmaktadır. Bunlar da biri de muhasebe alanıdır. Nitekim firmaların muhasebe departmanına, çalışanlarına, onların eğitimine yatırım yapması gerekmektedir. Bu noktada Taxation İstanbul’dan destek alınması, firmaları bulunduğu noktalardan daha ileriye götürmeye kaynaklık edecektir.

320 Muhasebe Kodunun Anlamı Nedir ve Ne İşe Yarar?

320 muhasebe hesap kodu, satıcılar hesabını ifade etmektedir. Kendi içinde farklı numaralar alarak çeşitlenen bu koda ait diğer hesaplar şöyledir:

• 320 – Satıcılar
• 321 – Borç Senetleri
• 322 – Borç Senetleri Reeskontu
• 326 – Alınan Depozito ve Teminatlar
• 329 – Diğer Ticari Borçlar

Yukarıdaki hesap kodları ile çalışanlar mal ve hizmet alımlarına bağlı olan senetsiz borçların takibini yapabilmektedir. Şayet tespit edilen senetsiz borç var ise bunların bilançoda belirtilmesi önemlidir.

760 Muhasebe Kodunun Anlamı Nedir ve Ne İşe Yarar?

Bu muhasebe hesap kodu; pazarlama, satış ve dağıtım giderleri hesabı şeklinde ifade edilmektedir. Bu kod aracılığı ile bir mamulün stoğa girip hizmetin alıcı ekseninde tamamlanası sürecine kadar meydana gelen bütün giderler kaydedilebilmektedir.

770 Muhasebe Kodunun Anlamı Nedir ve Ne İşe Yarar?

770 muhasebe hesap koduna gelindiğinde bunun genel yönetim giderleri hesabını ifade ettiği görülmektedir. Herhangi bir işletmenin yönetim ile ilgili kararlar alması, hukuki işlemlerin ve personel işlerinin takibinin sağlanması gibi konular bu kod aracılığıyla yürütülmektedir. Bu kodda işleyişin “borç” olarak çalıştığı; düzeltmelerin “alacak” olarak takip edildiği bilinmektedir.

320 ve 760 muhasebe hesap kodlarında olduğu gibi 760 muhasebe hesap kodu da kendi içinde çeşitlilik göstermektedir. Mevcut olan bu çeşitliliği ise şu şekilde sıralamak mümkündür:

• 770 Genel Yönetim Giderleri
• 771 Genel Yönetim Giderleri Yansıtma Hesabı
• 772 Genel Yönetim Giderleri Farkları Hesabı

Muhasebede Tek Düzen Hesap Planı Nedir?

Muhasebe hesap kodları söz konusu olduğunda devreye giren hususlardan biri de “tek düzen hesap planı”dır. Bu plan, şirketlerin finansal verilerinin işlendiği, bunların yorumlanabildiği, karşılaştırılabildiği planı ifade etmektedir.

Tek düzen hesap planında muhasebe çalışanları sıklıkla genelgeçer bir tablodan yararlanmaktadır. Hemen hemen her muhasebe departmanında bu tablonun kullanıldığı görülmektedir. Muhasebe hesap kodları ise bu tablo üzerinde kullanılmaktadır. Herkes tarafından kabul edilir olduğu düşünülen hesap kodlarının hiçbir zaman değiştirilmemesi, aynen olduğu gibi kullanılması gerekmektedir. Aksi hâlde veriler ile ilgili yanlışlığa ve hataların doğmasına sebebiyet verilecektir.

Muhasebe hesap kodları, yeterince iyi düzeyde bilgi sahibi olunmasını gerektiren bir konudur. Kodlara, işlevlerine ve işleyişine dair yeterince bilgisi bulunmayan kişilerin bu kodları kullanarak iş yürütmesi risk doğurmaktadır. Çünkü bu kodlar herkes tarafından aynı şekilde anlaşıldığı için işlevine uygun kullanılmış olması gerekmektedir.

Firmaların Taxation İstanbul gibi yetkin şirketlerden muhasebe ve kurumsal eğitim konularında destek alması mümkündür. Alınan hizmet sayesinde firmalar herhangi bir hataya ve yanlışlığa düşmeden iş yönetimini gerçekleştirebilecektir. Bu durum da elbette firmanın sürekliliğini ve başarısını sağlayacaktır.